Назвы вуліц Ашмянаў у гады Польскай Рэспублікі

Карта з Monografia Państwowego gimnazjum im. Jana Śniadeckiego w Oszmiane 1918-1939:

Назва ў часы Польскай Рэспублікі		Дарэвалюцыйная назва	Сучасная назва
пол.	бел.
Plac Kościuszki	Плошча Касцюшкі	Рыначная	17 верасня
Ul. Piłsudskiego	Вул. Пілсудскага	Жупранская	Савецкая (усходн. частка)
Ul. Żeligowskego	Вул. Жалігоўскага	Віленская	Чырвонаармейская і часткова Савецкая
Ul. Boruńska	Вул. Барунская	Барунская	Барунская
Ul. Holszańska	Вул. Гальшанская	Гальшанская	Гальшанская
Ul. Święto-Duska	Вул. Святадухаўская	Святадухаўская	Савецкая (заходн. частка)
Ul. Kościelna	Вул. Касцёльная	Казначэйская? (Замкавая)	Першамайская
Ul. Kowalewskiego (Poprzeczna)	Вул. Кавалеўскага (Папярэчная)	Папярэчная	Камсамольская
Ul. Ad. Mickiewicza	Вул. Адама Міцкевіча	?	Адама Міцкевіча (заходняя частка)
Ul. Wodna	Вул. Водная	?	Голяса
Ul. Cz. Jankowskiego	Вул. Часлава Янкоўскага	Запольная?	Піянерская
Ul. Polna	Вул. Польная	Засечнік?	Аўдзеева
Ul. Zarzeczna	Вул. Зарэчная	?	Зарэчная
Ul. Sadowa	Вул. Садовая	Міхайлаўская?	Адама Міцкевіча (усходняя частка)
Ul. Franciszkańska	Вул. Францішканская	Францішканская	Францішканская (у савецк. час - Кастрычніцкая)

Міжваенная архітэктура Ашмянаў (Частка I)

У кнізе Шамрука А.С. "Архитектура Беларуси XX - начала XXI в.: эволюция стилей и художественных концепций", 2007 г. ў раздзеле "Постконструктивизм 1934-1941 гг. как переходный этап от конструктивизма к послевоенному историзму и самостоятельный стилевой феномен" узгадваецца наступнае:
"Неоклассические тенденции, близкие постконструктивисткому направлению восточных областей, прослеживаются в архитектурном решении административных зданий в Ошмянах. Центральный ризалит здания по ул. Советская, 64 (1935 г.) акцентирован сдвоенными пилястрами стилизованного ионического ордера и завершен высоким аттиком. Входной портик здания по ул. Советская, 23 (1930-е гг.) решен характерными Ар Деко пилонами со стилизованными капителями и завершен фигурным фронтоном, декорированным лопатками и круглым проемом".
Вышэй узгаданныя пабудовы гэта былое стараства (1) і будынак каледжа (2):


1) У 1935 г. быў пабудаваны новы будынак ашмянскага стараства. Таксама тут месцілася турма. У часы Польскай Рэспублікі адрас будынка быў - вул. Пілсудскага, 60.

Сёння тут знаходзіцца цэнтр дзіцячай творчасці, былы Дом піянераў.

2) Адзін з будынкаў ашмянскага дзяржаўнага аграрна-эканамічнага каледжа ("капуста"):

3) На вул. Пілсудскага ў міжваенны час быў пабудаваны вялікі будынак, які праіснаваў нядоўга і таму інфармацыі пра яго няшмат. Цікавым з'яўляецца тое, што гэта хутчэй за ўсё адзіны 3-х павярховы будынак у Ашмянах пабудаваны ў даваенны час. Знаходзіўся ён прыкладна ў раёне сённяшняй плошчы перад Домам Саветаў.

Ніжэй змешчана прыкладны схематычны малюнак будынка. Схема зроблена паводле фотаздымка з суполкі ў Facebook "Oshmana, Oszmiana, Oshmyana". 

Да вайны гэты будынак належыў пані Пляўгавай. Пасля вайны тут спачатку месцілася школа медыцынскіх сясцёр, пазней - медыцынскае вучылішча. Пасля у будынку быў універмаг. Прыкладна ў сяр. 1970-ых гг. пры пабудове Дома Саветаў будынак быў знесены.

Абраз з дамініканскага касцёла ў Ашмянах

Малюнак з кнігі Чэслава Янкоўскага "Powiat oszmiański: materjały do dziejów ziemi i ludzi. Cz. 3. 1898" (стар. 200)

Гэты абразок таксама быў у Віленскім альбоме (серыя 5, №70). 

з сайта limis.lt

Земская пячатка Ашмянскага павета

Пячатка з кнігі Чэслава Янкоўскага "Powiat oszmiański: materjały do dziejów ziemi i ludzi. Cz. 1. 1896" (стар. 164)

На пячатке наступны тэкст:

PIECZEC ZIEMSKA POWIATU OSZMIANSKIEGO REPARTYCYI OSZMIANSKI. ZA PISARSTWA W IOZEFA SOROKI PISAZIEM P.OSZM 1783

Таксама адлюстраваны гербы Пагоня і Ляліва (з ініцыяламі I.S.)

Гэта пячатка належыла Юзафу Сароке (Józef Soroka) герба "Ляліва". Адразу ён займаў пасаду ашмянскага мечніка. А ў 1783 г. быў назначаны на пасаду ашмянскага земскага пісара замест памерлага Ігнацыя Валодзькі (Ignacy Wołodźko). Удзельнічаў у Барскай канфедэрацыі. Яго бацьку звалі Бенедыкт. Памёр Юзаф прыкладна ў 1793 г.

Яшчэ адзін з прадстаўнікоў роду Сарокаў Ежы (каля 1750-1831) з'яўляўся адным з кіраўніком паўстання ў 1831 г. у Ашмянах: